جزوه بهایابی ۱ ( بهایابی یک)

بخشی از متن فایل
عاملی است که باعث تغییر در هزینه تولید )بهای تمام شده( می شود . مانند تعداد محصول ، ساعت کار
مستقیم یا تعداد ساعت کار ماشین آالت ، تعداد پرسنل ، سطح زیر بنا و .. .
معموالً در موسسات تولیدی تعداد محصول و یا ساعت کار را به عنوان عامل هزینه در نظر می گیرند ، البته باید
توجه داشت که حتی در یک شرکت ممکن است برای موضوعات مختلف از عوامل هزینه مختلفی استفاده شود.
جایی است که مسئول کنترل هزینه های مربوط به خود می باشد ، مانند دایره مونتاژ ، دایره رنگ کاری ، دایره
رستوران و… .
معموالً هزینه های مراکز مجزا از سایر مراکز می باشد و مدیر هر قسمت یا بخش ، مسول هزینه های مربوط به
آن بخش است.
در هر سیستم حسابداری صنعتی به طور معمول دو مرحله وجود دارد :
در این قسمت هزینه ها ، جمع آوری و تعیین می گردد .
در این مرحله ، هزینه های انباشته شده به موضوع هزینه یابی تخصیص داده می شود.
تخصیص هزینه از چند طریق صورت می گیرد و تمامی روش های هزینه یابی معموالً در همین قسمت با هم
اختالف دارند . تخصیص هزینه ممکن است از طریق )) (( و یا )) (( صورت گیرد .
هزینه هایی که رهگیری آنها از نظر اقتصادی عملی باشد از طریق )) رهگیری هزینه (( و هزینه هایی که قابل
رهگیری نباشند از طریق )) تسهیم هزینه (( تخصیص می یابند .
برای مثال فرض کنید : گروهی برای بازدید از امکان تاریخی اصفهان با اتوبوس به مسافرت می روند و در طی
مسیر نهار صرف می کنند و عده ای نیز برای دیگران سوغاتی می خرند ؛ در این مثال هزینه غذای هر شخص
قابل رهگیری است ، ولی در مورد کرایه اتوبوس به این صورت نیست ، یعنی هزینه هر نفر از طریق تسهیم
هزینه بدست می آید . در مورد خرید سوغاتی هم می توان مشخص نمود که هر کس برای خرید سوغاتی چه
میزان هزینه کرده است ، بنابراین قابلیت رهگیری دارد ولیکن هزینه بازدید از اماکن تاریخی نیز از طریق
تسهیم، تخصیص می یابد .
همچنین اگر یک کارگاه تولید صندلی را در نظر بگیرید که هزینه های آن عبارتند از هزینه مواد مستقیم ،
هزینه دستمزد مستقیم ، هزینه برق مصرفی ، هزینه حقوق سرپرست کارگاه ، هزینه مواد کمکی و هزینه اجاره
کارگاه ؛ هزینه مواد مستقیم و هزینه دستمزد مستقیم قابلیت رهگیری به موضوع هزینه ) بهای تمام شده
صندلی ( را دارد ؛ اما سایر هزینه های ذکر شده قابلیت رهگیری به موضوع هزینه را دارا نمی باشند و تخصیص
آنها از طریق تسهیم صورت می گیرد.
۱
به موسساتی نظیر هتل ها، تعمیرگاه ها ، درمانگاه ها و آموزشگاه ها که خدماتی را به مشتریان
ارائه می کنند ، موسسات خدماتی می گویند.
موسسات بازرگانی موسساتی هستند که به خرید و فروش کاال اشتغال دارند ، بدون آنکه
در کاالی مورد مبادله تغییر شکلی دهند مانند عمده فروشان و خرده فروشان
موسساتی که مواد اولیه و کاالهایی را خریداری و آنها را تغییر شکل داده و یا به کاالی دیگری
تبدیل نموده و به فروش می رسانند ، موسسات تولیدی هستند.
۱ ـ هزینه های مستقیم ـ ۲ ـ هزینه های غیر مستقیم
هزینه هایی هستند که در ساخت کاال دخالت دارند و اثر آن در محصول دیده می شود.
مثال : جوشکاری
هزینه های مستقیم به دو دسته تقسیم می شوند: ۱ ـ مواد مستقیم ـ ۲ ـ دستمزد مستقیم
دستمزدی که به کارگری پرداخت می شود که برای ساخت آن کاال فعالیت می کند
مواد به کار رفته ی با ارزش روی محصول که قابل ردیابی است.
هزینه هایی هستند که به مستقیم در ساخت کاال دخالت ندارند و به سه دسته تقسیم
می شوند : ۱ ـ هزینه های کارخانه )سربار ساخت( : )تمام هزینه های کارخانه است که به طور مستقیم روی
محصول دخالت نداشته و قابل ردیابی به هر محصول تولید شده نیستند ؛ مانند حقوق نگهبان کارخانه ، هزینه
های انبارداری و … . ( ـ ۲ ـ هزینه های اداری و تشکیالتی ـ ۳ ـ هزینه های توزیع و فروش