جزوه درس حسابرسی داخلی بانکها

بخشی از متن فایل
موجودی های مواد و کالا و بهای تمام کالای فروش رفته
منشأ و ماهیت موجودیهای مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته
اصطلاح موجودیهای مواد و کالا در این فصل شامل:
(۱)کالای آماده برای فروش، اعم از موجودی کالای یک شرکت بازرگانی و کالای ساخته شده یک شرکت تولیدی
(۲) کالای در جریان ساخت
(۳) کالاهایی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در تولید مصرف میشود، اعم از مواد اولیه، قطعات یدکی و لوازم مصرفی، میباشد
موجودی‌های مواد و کالا همواره مورد بحث حسابداران حرفه‌ای و همچنین، موضوع مقاله‌های فراوان در نشر حسابداری و حسابرسی بوده است.
دلایل اهمیت موجودی‌های مواد و کالا به شرح زیر است:
موجودی‌های مواد و کالا معمولاً بزرگترین قلم دارایی جاری شرکت است و به آسانی می‌‌تواند دستخوش اشتباهات و تخلفات قرار گیرد.
روش‌های گوناگون ارزشیابی موجودی‌های مواد و کالا توسط حرفه حسابداری به رسمیت شناخته شده است و برای ارزشیابی گروه‌های مختلف موجودی‌های مواد و کالا می‌توان از روش‌های متفاوت ارزشیابی استفاده کرد.
تعیین ارزش موجودی‌های مواد و کالا مستقیماً بر بهای تمام شده کالای فروش رفته اثر می‌گذارد و تأثیر آن بر سود خالص سال، قابل چشم‌پوشی نیست.
تعیین کیفیت، وضعیت و ارزش موجودی‌های مواد و کالا به مراتب پیچیده‌تر و دشوارتر از بیشتر سایر اقلام و وضعیت‌ مالی )ترازنامه )است. شناسایی و ارزشیابی اقلام زیادی چون سنگ‌های گرانبها، قطعات پیچیده الکترونیکی و پیمان‌های در دست اجرا، متضمن دشواری‌های بزرگی است
 
هدف‌های حسابرسان از رسیدگی به موجودی‌های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته، تعیین موارد زیر است:
کفایت سیستم کنترل داخلی موجودی‌های مواد و کالا.
اعتبار موجودی‌های مواد و کالای ثبت شده (وجود و مالکیت)
ثبت دفاتر بودن تمام موجودی‌های مواد و کالا) کامل بودن)
صحت محاسبات ریاضی مدارک موجودی‌های مواد و کالا و جداول پشتوانه آنها و انطباق مدارک مزبور با حساب‌های دفتر کل (صحت محاسبات ریاضی )
برابری تقریبی ارزشیابی موجودی‌های مواد و کالا با نتایج حاصله از قاعده اقل بهای تمام شده یا بازار
کفایت افشا و چگونگی ارائه موجودی‌های مواد و کالا
سیستم کنترل داخلی موجودی‌های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش‌رفته
هرچه بر وجود یک سیستم کنترل داخلی مناسب برای موجودی‌های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته تأکید شود از دیدگاه مدیریت و حسابرسان مستقل، هر دو، باز کم است. در برخی شرکت‌ها، مدیریت شرکت تأکید زیادی بر کنترل‌های داخلی وجوه نقد و اوراق بهادار دارد در حالی که به کنترل‌های داخلی موجودی‌ها توجّه زیادی ندارد. چون اقلام بسیاری از موجودی‌ها قابلیت دزدیده شدن را ندارند، مدیریت شرکت ممکن است وجود کنترل‌های داخلی را در مورد موجودی‌ها غیر ضروری بداند. این طرز تفکر، نادیده گرفتن این واقعیت است که سیستم کنترل داخلی، نقش‌های دیگری را نیز به اهمیت پیشگیری از تقلب، را ایفا می‌کند.Ø
سیستم کنترل داخلی قوی علاوه بر تأمین اطمینان از درستی گزارشگری مقادیر عینی موجودی‌ها، ابزاری است که اطلاعات دقیق و صحیحی از هزینه‌ها را برای تعیین بهای تمام شده کالای فروش رفته فراهم می‌آورد. یک سیستم کنترل داخلی نارسا یا نامناسب می‌تواند سبب ارائه هزینه‌های نادرست به مدیریت گردد و بدین ترتیب، قیمت‌گذاری‌ کالاها به اشتباه صورت گیرد و سایر تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر سود توسط مدیریت، اشتباه‌آمیز باشد. چنانچه حساب‌های شرکت تصویری واقعی از بهای تمام شده موجودی‌ها، بهای تمام شده کالای ساخته شده و بهای تمام شده کالای فروش رفته را ارائه ندهد، صورت‌های مالی ممکن است از لحاظ سودآوری و وضعیت مالی، هر دو، به طور قابل ملاحظه‌ای گمراه کننده شود