جزوه اقتصاد کلان پیشرفته دکتر علی صادقین

بخشی از متن فایل
۴ -تثبيت كنندههاي خودكار
اگر ماليات تابعي مستقيم از درآمد ملي باشد، گفته ميشود كه ماليـات يـك تثبيـت كننـدة
خودكار درون سيستمي است، زيرا در شرايط ركود كه درآمد ملي كاهش مييابد، بـه طـور خودكـار
ماليات كمتري گرفته شده و مانند سياست مالي انبساطي عمـل مـيكنـد و در شـرايط تـورمي كـه
درآمد اسمي افزايش مييابد، ماليات بيشتري گرفته ميشود و همانند سياست مالي انقباضـي عمـل
ميشود.
نكته: تثبيت كنندههاي خودكار باعث ميشوند كه نوسانات اقتصادي كاهش يابد. هرچه نـرخ
ماليات بيشتر باشد (يا ماليات با نرخي تصاعدي باشد)، قدرت تثبيت كنندگي آن بيشتر ميشود.
نكته: بيمههاي بيكاري نيز از تثبيت كنندههاي خودكـار هسـتند، زيـرا در شـرايط بيكـاري،
مقداري پول به افراد پرداخت ميشود. لذا از كاهش تقاضاي كل جلوگيري ميشود.
صفحه ۱۳ از ۱۱۱
اقتصاد كلان پيشرفته- استاد علي صادقين كانون كارگزاران بورس و اوراق بهادار
نكته: به تثبيت كنندههاي خودكار، سياست مـالي خودكـار گفتـه مـيشـود. در مقابـل ايـن
سياستها، اگر دولت با اراده و تصميم مشخص G ،T را تغيير دهد، سياست مالي اختيـاري يـا ارادي
گفته ميشود.
نكته: تثبيت كنندههاي خودكار در مقايسه با سياستهاي اختياري، ايـن مزيـت را دارنـد كـه
دچار تأخير در سياستگذاري (تأخير در تشخيص، تصميم، اجـرا و تـأثير) نمـيباشـند، ولـي معمـولاً
قدرت تثبيت كنندگي آنها زياد نميباشد. بنـابراين در شـرايط ركـود و تـورم شـديد، مـيبايسـت از
سياستهاي مالي اختياري استفاده نمود.
نكته: به طور كلي، اگر متغيرهاي نشتي، تابعي مستقيم از درآمد ملي باشند، تثبيـت كننـده
ميباشند و يا عواملي كه ضرايب تكاثر G يا I را كاهش ميدهند، تثبيت كننده ميباشند.
۵ -بودجة دولت و سياستهاي مالي انبساطي و انقباضي
بودجة دولت شامل دريافتيها و پرداختيهاي دولت است كه دريافتهاي آن شامل مالياتها و
پرداختهاي آن شامل پرداختهاي انتقالي و مخارج دولت است. رابطة مازاد بودجة دولت به شكل زيـر
نشان داده ميشود:
BS = T + ty − TR − G
همانطور كه ملاحظه ميشود، در وضعيت رونق يا بهبود فعاليتهاي اقتصادي (به ويژه افـزايش
I و يا حتي C ،( سطح توليد و درآمد ملي افزايش مييابد كه به معني افزايش ty و به دنبـال آن
افزايش مازاد بودجة (BS (دولت ميباشد. برعكس، اگر ركود اقتصادي اتفاق افتـد، از مـازاد بودجـة
دولت كاسته خواهد شد.