پی دی اف کتاب | انواع کتاب و جزوه آماده 
بخشی از متن فایل
فصل یکم
هدف‌های خانواده‌درمانی Family therapy
در چرخة زندگی
خانواده‌درمانی اصطلاحی کلی است و به طیفی از روش‌های کار با خانواده‌های دارای مشکلات زیستی‌ـ‌روانی‌ـ‌اجتماعی Biopsychoscocial اطلاق می‌شود. در بستر گستردة خانواده‌درمانی، دربارة اینکه چه مسائلی مهم تلقی شود دیدگاه‌های بسیار متنوعی وجود دارد: برای نمونه: اقدامات درمانی باید از چه ترکیبی برخوردار باشد؛ چه منطق نظری داشته باشد و چه نوع پژوهشی از اعتبار این اقدامات درمانی حمایت می‌کند.
به‌نظر برخی از خانواده‌درمانگران، همة مشکلات انسانی، اساساً ارتباطی relational است؛ و بنابراین، خانواده‌درمانی اقدامی مناسب در همة جنبه‌های خانوادگی خواهد یود. به‌نظر برخی دیگر، زناشوئی‌درمانی marital therapy و خانواده‌درمانی، برای مشکلات ارتباطی خاص، یا در شرایط خاصی نظیر روان‌گسیختگی، schizophrenia به عنوان یک درمان الحاقی برای دارودرمانی مناسب است.
به‌نظر برخی از خانواده‌درمانگران، مشکل را به همان مسائلی محدود می‌کنند که درمانجویان (والدین، کودکان یا زوجین) مطرح می‌کنند. به‌نظر برخی دیگر، بهتر است مشکلات را متخصصان و با اصطلاحات روانپزشکی یا وضعیت‌های قانونی نظیر وجود یک خانواده که در آن سوءاستفاده از کودک اتفاق افتاده و یا کودک در معرض خطر، یا شخصی الکلی «تحت آزمایش حسن رفتار و کسب صلاحیت، یا آزادی مشروط» probation مشخص کنند.
برخی از خانواده‌درمانگران، با توجه به اقدامات درمانی، حضور همة اعضای خانواده در کل جلسات را ضروری تشخیص می‌‌دانند. دیگران، معتقدند توانمندسازی فرد دچار مشکل می‌تواند به مدیریت رضایت‌بخش رفتار با سایر اعضای خانواده منتهی شود. بازهم برخی دیگر، خانواده‌درمانی را چنان گسترش می‌دهند که اعضای یک شبکة اجتماعی و حرفه‌ای گسترده را که خانواده را احاطه کرده است دربرگیرد؛ به این روی‌آورد، «اقدامات درمانی سامانه‌ای» systemic practice اطلاق می‌شود.
در خانواده‌درمانی نظریه‌های متنوعی وجود دارد. برخی، بر نقش خانواده در بروز مشکلات، یا تسریع preciptating دشواری‌ها؛ دیگران، بر نقش خانواده در حفظ و ابقای آن تمرکز می‌کنند. اما همة خانواده‌درمانگران، نقش خانواده را در حل مشکلات برجسته می‌کنند. همچنین، نظریه‌ها از این جهت که چه امتیازی به نقش الگوهای تعاملی، patterns of interaction نظام باورها belief systems و روایت‌های narratives خانواده؛ و عوامل زمینه‌‌ای تاریخی historical contextual و سرشتی، constitutional در سبب‌شناسی و حفظ و ابقای مشکل، می‌دهند، به‌طور قابل ملاحظه‌ای با هم متفاوت هستند.
در حوزة اقدامات پژوهشی، به‌نظر برخی از خانواده‌درمانگران، مورد پژوهی case studies یا پژوهش‌های توصیفی کیفی descriptive qualitative حمایت خوبی از کارآمدی خانواده‌درمانی فراهم می‌کند. از آن‌سو، برخی از خانواده‌درمانگران، اهمیت یافته‌های کمّی حاصل از پژوهش‌های کنترل‌شدة تجربی controlled research trials را در حمایت از میزان اثربخشی خانواده‌درمانی بر حل مشکلات خاص، برجسته می‌کنند.
در این کتاب، دیدگاهی یکپارچه‌ساز integrative و تحولی developmental به خانواده‌درمانی ارائه خواهد شد، اما در همین آغاز اشاره‌ای مختصر و کوتاه به مشکلات خانواده در چرخة زندگی (از تولد تا مرگ)، بهتر از هر بحث دیگر است. البته، باید دانست که مشکلات خانواده در همة مراحل چرخة زندگی روی می‌دهد. در ادامه مثال‌هایی از این مشکلات ارائه شده است:
- کودک شش ساله‌ای بیشتر وقت‌ها خواهرش را از پله‌ها هل می‌دهد و والدین نمی‌توانند مهارش کنند.
- والدین دختر سیزده‌ساله‌ای، به‌خاطر اینکه میلی به غذا ندارد و خیلی وزن کم کرده است نگران می‌شوند.
- پسر نوزده‌ساله‌ای اعتقاد دارد همیشه مسموم است و حاضر نیست داروهای ضد جنون بخورد.
- زن و شوهری حدوداً سی‌ساله همیشه با هم جر و بحث می‌کنند.
- خانواده‌ای درهم‌آمیخته و حاصل ازدواج مجدد و با فرزندانی از ازدواج قبل؛ نمی‌توانند رفتارهای غیرمنتظره و آشفته‌ساز فرزندان را مدیریت کنند.
- خانواده‌ای هست که در آن یک والد نابهنگام فوت شده و دختر سیزده‌سالة خانواده از خانه گریزان است.
- خانواده‌ای هست که در آن فرزندشان به بیماری علاج‌ناپذیر مبتلا است و میلی به پیروی از توصیه‌های پزشکی ندارد.
- خانواده‌ای با ارزش‌های سننتی که در آن نوجوانشان «می‌آید» و می‌گوید هم‌جنس‌خواه است.
- خانواده‌ای که هر دو والد بیکار هستند و در مدیریت فرزندان، بدون توسل به خشونت مشکل دارند.
- خانوادة سیاهپوستی که در منطقه سفیدپوست‌نشین زندگی می‌کنند و پسر شانزده‌سالة آنها در گروه همسالان بزهکار مواد مصرف می‌کند.
موارد بسیار پیچیده‌ای وجود دارد که کم و بیش همة اعضای خانواده، و جامعة محل سکونت را درگیر می‌کند یا بر آنها تاثیر می‌گذارد. در برخی از مشکلات خانوادگی، ممکن است سازمان‌هایی نظیر مدارس، بیمارستان‌ها، خدمات اجتماعی، ضابطین قضائی، دادگاه نوجوانان یا مسئولان آزادی مشروط، درگیر شوند. خانواده‌درمانی به‌عنوان یک جنبش گستردة روان‌شناختی درمان‌کننده، برای درک مواردی پیچیده، نظیر آنچه در اینجا فهرست شد؛ چهارچوبی مفهومی ارائه می‌کند، و برای اقدامات بالینی و کمک به حل مشکلات پیچیدة خانواده‌ها، روی‌آورد‌هایی را به‌طور خلاصه و کوتاه شرح می‌دهد.
به‌طور خاص، مفهوم چرخة زندگی چارچوبی مفید برای شناسایی مشکلاتی است که ممکن است به خانواده‌درمانی ارجاع شود. در این فصل، مدل‌های هنجاری چرخة زندگی خانواده و فرد توصیف خواهد شد. تحول جنسی، Gender development و مسائل چرخة زندگی منحصر به زنان و مردان؛ فرهنگ و طبقات اجتماعی نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت. هدف این فصل ترسیم مشکلاتی است که ممکن است در کل چرخة زندگی پیش آید و نیازمند خانواده‌درمانی باشد.