جزوه روانشناسی اجتماعی دکتر علیرضا محسنی تبریزی

بخشی از متن فایل
چکیده و نکاتی از جزوه »روانشناسی اجتماعی«؛ دکتر محسنی تبریزی – قسمت ۴
مكتب روانكاوي زيگموند فرويد
انتقال انسان از حالت موجود زيستي پيرو كسب لذت در بدو تولد به صورت موجودي اجتماعي، معقول،
منطقي و مدلل در دوره بلوغ، موضوع اصلي مكتب روانكاوي فرويد است. هر كوششي براي فهم انسان،
نيازمند به درك جريانات اجتماعي و بيولوژيكي به عنوان عاملي در توسعه انساني است.
فرويد منشاء رفتار آدمي را در نيروهاي دروني فرد ميداند. به نظر وي انسان به صورت نبردگاهي جلوه
ميكند كه در يك سو نيروهاي سبعي و حيواني وي قرار دارند و در سوي ديگر نيروهاي اجتماعي.
قابليتهاي عقاليي و سازگارانه انسان بين اين نيروهاي متعارض به وساطت برخاسته و خود در اين جريان
متكامل ميشود.
نخستين تمايالت و گرايشهاي فرويد به مكتب روانشناسي از آنجا آغاز شد كه وي با مكتب روانپزشكي
شاركو آشنا گرديد. شاركو روانپزشك فرانسوي از جمله روانپزشكاني بود كه در معالجه امراض عصبي به
عوامل رواني توجه وافري داشت. به عنوان مثال وي علت امراضي نظير هيستري را در عوامل فيزيولوژيكي
نميدانست بلكه علت اصلي آن را عوامل رواني ميپنداشت.
چنين توجهي از طرف شاركو به پارامترهاي رواني در پيدايش امراض عصبي، نفوذ فوقالعادهاي بر فرويد
گذاشت و تدريجاً وي را به سوي شناخت و كاوش در عوامل رواني و دروني جهت تبيين تشكل و تظاهر
رفتار آدمي در طريقي منحصر به فرد و خاص كشاند.
تحليل خواب از ديدگاه فرويد:
فرويد معتقد است خواب به ظاهر عملي يا پديدهاي بي معني و مضحك جلوه ميكند ولي وقتي آنرا در
عمق تحليل كنيم به صورت جرياني دروني با عناصري منطقي به نظر ميرسد. بسياري از بخشهاي خواب
عمدتاً بازماندهها و ته نشينهاي تجارب زندگي روزمره انسانهاست ولي وقتي در محتواي دروني و باطني
آن خيره ميشويم يك نكته اساسي و مركزي خارج از جريانات روزمره زندگي در آن ديده ميشود و آن
نشانگر محرك و نيرويي است كه موجد خواب است. اين محرك اغلب محركي سركوب شده و منع شده
است كه فرد آگاهانه قادر به تشخيص آن نيست. به عبارت ديگر از ديدگاه فرويد در خواب نوعي آرزوهاي
ناكام شده تشفي ميشود و اغلب اين آرزوها به دوران كودكي فرد بر ميگردند. چنين تحليلي از خواب،
فرويد را به انتشار يكي از مهمترين آثار خود »تفسير خواب« در سال ۱۹۰۰ ميالدي وادار ساخت