جزوه روانشناسی سلامت پیشرفته پیام نور

بخشی از متن فایل
میزان قصدرفتاری یا احتمال انجام رفتار به دو عامل مهم)) یعنی نگرش نسبت به رفتار و هنجارهای
ذهنی(( او ارتباط دارد.
نگرش شامل باورهای جذب کننده رفتار است که با پیامدهای مثبت باورهای رفتاری و نیز بررسی میزان
ارزش این پیامدها و ارزشیابی مرتبط می باشد.
هنجارهای ذهنی نیز شامل باور در مورد تایید یا مخالفت افراد دیگر باورهای هنجاری و انگیزه فرد برای
اطاعت از این افراد انگیزه پیروی می باشد.
طبق این نظریه هرچه بیشتر نگرش فرد و هنجارهای ذهنی و از طریق باورهای رفتاری ارزشیابی باورهای
هنجاری و انگیزه پیروی مثبت باشند احتمال بیشتری وجود دارد که فرد قصد انجام رفتار سالم را داشته
باشد و فعاالن به انجام رفتار سالم مبادرت نماید.
هنجارهای ذهنی نیز حاصل باورهای هنجاری هستند که مبنای آن تایید یا عدم تایید رفتار مورد نظر توسط
افراد مرجع و مهم جامعه است.
نظریه رفتار قصد مند عالوه بر دو سازه نگرش نسبت به رفتار و هنجارهای ذهنی که در نظریه عمل مستدل
مهم هستند عامل مهمی به نام کنترل درک شده یا آسانی سختی انجام یک رفتار تاکید دارد.
کنترل درک شده به وجود یا فقدان تسهیل کننده ها و موانع انجام رفتار و نیز میزان تاثیر هر مزیت در
دشواری یا راحتی انجام رفتار اشاره دارد.
اهمیت سه سازه موجود در این نظریه در جوامع مختلف گروههای مختلف بیماران و رفتارهای مختلف
متفاوت می باشد.
احتمال اقدام به رفتار سالم وقتی بیشتر است که معیارهای الگوی عمل مستدل نگرش و انجام مسائل بوده و
کنترل رفتاری در شده باال و رفتار وجود داشته باشد.
در الگوی فرانظری تغییر رفتار فرایند ها و اصول موجود در نظریه های مهم روانشناسی سالمت با هم ادغام
شده و الگوی جدیدی پدید آمده است.
بر اساس الگوی فرانظری تغییر رفتار که از جمله الگوهای مرحلهای است تغییر رفتار فرآیندی مرحله و
چرخشی است و فرد با گذشتن از مراحل متوالی که زمان قادر می شود به تغییر رفتار نائل آید و افراد ممکن
است به سمت جلو برود باز گردد و سپس ادامه دهند و مجدداً مراحل را طی کند.
در واقع بازگشت به رفتارهای ناسالم و قبلی به عنوان بخش عادی فرآیند تغییر شناخته میشود.
نکته مهم در این الگو بخش بزرگی از جمعیت در معرض خطر آماده تغییر نیستند و در نتیجه به برنامه های
سنتی یا کلیشهای تغییر رفتار پاسخ نخواهند داد .
مهمترین سازه های الگوی فرانظریه ای شامل مراحل تغییر رفتار،، موازنه تصمیم گیری،، خودکارآمدی و
فرآیندهای تغییر شناختی و رفتاری می باشند.
بر اساس الگوی بوم شناختی اجتماعی ساختار اجتماعی بیمار نظر نوع خانواده دوستان اجتماعی محلی و
جامعه تعیین کننده اثر بیماری برافراد هستند****
طی چند دهه اخیر ایمنی شناسی عصبی روانی و شناسایی تعامالت اساسی میان نظام های عصبی درون ریز
ایمنی و رفتار تمرکز می نماید.
اخیراً رشته ایمنی شناسی بوم شناختی با ادغام دیدگاه های نظری بوم شناسی و زیست شناسی تکاملی
همسو با رویکرد ایمنی شناسی عصبی روانی بر اهمیت تاثیرات محیطی بر کارکرد ایمنی تاکید دارد.
در واقع، ترکیب نمودن رویکرد ایمنی شناسی عصبی _روانی و ایمنی شناسی بوم شناختی به چارچوب
نظریه کارآمد برای فهم تعامالت عصبی_ درون ریز _ایمنی و رفتار در بافت بومشناختی و تکاملی اهمیت
دارد.
در الگوی بوم شناختی اجتماعی حمایت و سازگاری فرد بیمار تحت تأثیر چرخه های اجتماعی بین
ساختارها است.
در الگوهای بوم شناختی رفتار محیط زیست فضا یزد که بیرون از یک فرد قرار دارد و بر حاالت سالمتی او
موثر است.
در الگوی بوم شناختی اجتماعی مفهوم زمینه رفتاری موضوعی مهم در فهم چگونگی ساز و کارهای تاثیرات
محیط زیست و رفتار و سالمت می باشد.
زمینه رفتاری موقعیت های اجتماعی و فیزیکی است که رفتار در بطن آن ها رخ می دهد.
بنابراین هدف از طرح الگوی بوم شناختی اجتماعی شناسایی تعیین کننده های های زیست محیطی و
اجتماعی سالمت و طراحی مداخلههای محیطی متناسب شده برای دخالت در آنهاست.
به عالوه نظریه محیط ارتقا دهنده سالمت نمونه ای از نظریه های موفق در چارچوب نظری الگوی بوم
شناختی اجتماعی است.
در الگوهای مقولهای بیماریهای مختلف با عوامل تشدید کننده متفاوتی همراه هستند و جنبه های خاص
بیماری نظیر آغاز بیماری سیر بیماری پیامد بیماری و ناتوانی حاصل از بیماری تعیینکننده مشکالت بیمار
و خانواده او هستند.
طبق الگوی سنخ شناسی روانی اجتماعی بیماریهای مزمن مختلف با اندازه فشار روانی متفاوتی بر بیماران
و خانواده های آنان وارد می سازد.
به نظر روالند آغاز بیماری ها از لحاظ پیدایش و پیشرفت عالئم بیمار به دو دسته حاد یا تدریجی تقسیم
میشوند