جزوه روانشناسی در نهج البلاغه آذربایجانی و شجاعی

جزوه روانشناسی در نهج البلاغه آذربایجانی و شجاعی در ۲۸ صفحه  با فرمت pdf
 
بخشی از متن فایل
ساحتهای انسان
بدن:
✓ بدن در نگاه حضرت علی، یکی از ساحتهای مهم آدمی است.
برای حفظ و نگهداری بدن:
۱ .استراحت اول شب برای بدن الزم است
۲ .بیماری تن از فقر و تهیدستی هم بدتر است و سالمت بدن از ثروت و دارایی بهتر است
۳ .روزهداری باعث سالمت و رشد مناسب بدن است
۴ .بدن در طلب مال و ثروت و آرزوهای دور و دراز بشدت فرسوده میشود
۵ .بدن سالم یکی از سرمایههای مهم خوشبختی و رستگاری معنوی است
۶ .عافیت بدن به موازات سالمت دین از دعاها و خواستههای دائمی است و نیازی است که فقط باید از درگاه بینیاز مسئلت شود
۷ .مراقبت از سرما و داشتن پوشش مناسب در ابتدای فصل سرما و کم کردن پوشش در اواخر آن، یکی از رموز سالمت بدن است.
نیازها و احتیاجات بدن:
۱ .خوراک:
✓ البته نباید به هدف اصلی و مهمترین انگیزه کارهای زندگی تبدیل شود.
۲ .خواب:
✓ حضرت، خواب اول شب را برای آرامش بدن مناسبتر میداند.
✓ از جهت روانی، خوابی که پیش از آن انسان دچار تردید و نگرانی نباشد، برای فرد مفیدتر از حتی امور معنوی مانند عبادت
توام با شک و دل نگرانی است.
✓ زیادهروی در خواب، موجب ضعف اراده در تصمیمهای روزانه میشود.
۳ .پوشاک:
✓ در میان زنان، لباس نقش مهمتری در زینت و زیبایی دارد و عزم جدیتری در امور زندگی نسبت به آن دارند.
✓ کسانی که اهل تقوا و خویشتنداری هستند، در لباس و پوشاک خود نیز میانهروی دارند و از پوشیدن لباسهای فاخر و پر
زینت یا مندرس و نامتعارف پرهیز میکنند.
✓ حضرت علی توصیه جدی دارند که زینت دنیا، ما را نفریبد چون زوالپذیر و ناپایدار است و شایسته دلبستگی نیست و
کسی که زیور دنیا چشمهایش را خیره کند، کوردل شده و غم و اندوه و نگرانی، در دلش خانه کند.
۴ .نیاز جنسی:
✓ افزون بر انگیزش در تشکیل خانواده و فرزندآوری و بقای نسل که بر نیاز جنسی استوار است، در اعتدال قوای بدنی، لذت –
ها و هیجانهای عاطفی مثبت و شادی و نشاط زندگی موثر و از نیازهای الزم است
نفس:
✓ اگر ذهن، محل علوم حصولی آگاهی دانسته شود، نفس، فاعل ادراک و علم حصولی و نیز فاعل اراده و خواهش و عواطف در
مراتب مختلف است.
✓ افالطون، نفس را خاستگاه حیات جسم و عامل حرکت آن می داند.
✓ ارسطو، نفس را کمال نخستین برای جسم طبیعی دارای اندام میداند یعنی نفس، چیزی است که حقیقت اجسام طبیعی
دارای عضو را تشکیل میدهد.
✓ ابنسینا میگوید: نفس نیرویی در جسم است که مبدا صدور کارهایی میشود که یکنواخت نیستند.
نفس، دارای انواع زیر است:
۱ .نفس نباتی:
✓ متولی تغذیه، رشد و تولید مثل است.
۲ .نفس حیوانی:
✓ افزون بر ویژگیهای نفس نباتی، عامل احساس و حرکتهای ارادی است.
۳ .نفس انسانی:
✓ افزون بر ویژگیهای نفس نباتی و حیوانی، دارای اندیشه بوده و تصورات و تصدیقات کلی را میفهمد، استنباط آرا میکند و
افعال فکری و حدسی را انجام میدهد.
• نفس در قرآن، برای نفس انسانی و نه گیاهی و حیوانی بکار میرود و به معنای شی و ذات آن بصورت کامل و تمام است.
• مراتب نفس به ترتیب عبارتند از مسومه، ملهمه، اماره، لوامه، مطمئنه، راضیه و مرضیه.
• در نهج البالغه، نفس دارای یک کلیت و جامعیت است که بطور عمده ناظر به بخش اصیل و اصلی انسان است.
کارکرد نفس:
۱ .شناختی:
✓ نفس، قابل محاسبه و شناخت است و خود نفس، مسئولیت شناخت را بعهده دارد و باید خود را برای این شناخت و معرفت
آماده کند.
۲ .ارادی و عملی:
✓ نفس دارای عزم و اراده است و میتواند در موارد مقتضی، عمل کند و نسبت به سستیهای خود نیز مسئول است.
۳ .تمایالت:
✓ حضرت در نامهای به مالک اشتر فرمان میدهد که نفس خود را هنگام هیجان شهوتها درهم شکند و آن را از طغیان باز
دارد زیرا نفس آدمی را به بدی میخواند مگر آنکه خداوند رحم کند.
✓ نفس، مبدا شهوات و تمایالت انسان است.